تاثیر طولانی شدن دوره پرهیز غذایی درمرغان مادرگوشتی تولک برده شده

تاثیر طولانی شدن دوره پرهیز غذایی درمرغان مادرگوشتی تولک برده شده

 خلاصه :

1- در این مقاله تاثیر طولانی شدن دوره پرهیز غذایی با استفاده از غلات خرد شده پس از قطع جیره روزانه بر وضعیت مرغان مادر گوشتی تولک برده شده مورد بررسی قرار گرفته است .

2- نتیجه آنکه هر گونه افزایش دوران پرهیز غذایی منجر به کاهش تدریجی تولید تخم مرغ و افزایش تدریجی درصد نطفه داری و قدرت جوجه دراوری می گردد .

3- بجز در نطفه داری وقدرت جوجه درآوری ، اختلافات قابل توجه دیگری از نظر مشخصات تولیدی درمرغانی که 3-2 هفته با غلات آسیاب شده تغذیه شده بودند مشاهده نشد . بهترین درصد نطفه داری و جوجه درآوری درمرغانی که به مدت 3 هفته از گندم خرد شده تغذیه شده بودند مشاهده گردید .

مقدمه :

عمل پرریزی اجباری در مادران گوشتی روشی مهم دراین شاخه ازصنعت مرغداری می باشد و حفظ درصد بالایی از باروری وقدرت جوجه دراوری در مادران گوشتی بعداز عمل پرریزی دارای اهمیت اقتصادی است افزایش تعداد جوجه و میزان جوجه درآوری تا حد زیادی به نحوه اعمال روش پرریزی بستگی دارد افزایش طول دوران پرهیز غذایی ومتعاقب آن استفاده ازیک جیره ضعیف درنهایت باعث افزایش تعداد جوجه های تولید شده می گردد . در حالی که در مرغان مادر تخمگذار در اثر کاهش وزن در طی محدودیت منع غذایی و رژیم غذایی پس از آن تعداد جوجه ها کاهش می یابد مطالعه وتحقیق ذیل اثرزمانی اعمال پرهیز غذایی بعد ازغذایی را برروی قوه پتانسیل تولید طیور مورد بحث قرار می دهد .

مواد وروش کار:

آزمایش در ماه ژوئن با 144 قطعه مرغ مادر از نژاد هوبارد که در سن 62 هفتگی بوده و در سیستم بستر وپن نگهداری می شدند آغاز گردید طیور به صورت کاملا تصادفی در گروههای سه تایی در قفس قرار داده شدند سالن موردنظر به صورت نیمه باز بوده و دو طرف آن به کمک پرده پوشانیده شده بود و تهویه آن به طریقه طبیعی صورت می گرفت . طیور در سن 64 هفتگی به واسطه اعمال محدودیت غذایی ، 25% از وزن اولیه شان را از دست دادند و تولک برده شدند طیور درچهار گروه مشخص تقسیم بندی شده هر گروه شامل سه تکرار با 12 پرنده بود .

در آزمایش اول : بعد از منع غذایی به طیور گروه 1 دان دوره تخمگذاری و به گروههای 2،3،4 به ترتیب جیره ضعیفی به مدت 1، 2، 3 هفته از منع غذایی داده شد جیره ضعیف شامل گندم آسیاب شده ای بود که در طول زمان فقدان تولید مصرف می گردید در پایان مصرف جیره فوق به انها دان مخصوص دوره تخمگذاری داده شد مطابق جدول شماره 1 درمورد کلیه طیور محدودیتهای غذایی مورد نظر بکار برده شد جیره تخمگذاری بکار برده شده در این آزمایش مطابق جدول شماره 2 می باشد .

جدول 1- مقدار محدودیتهای جیره در طول آزمایش برمبنای (گرم در روز)

جدول 2- ترکیب جیره غذایی ( تخمگذاری ) براساس (گرم درکیلوگرم)

در طول آزمایش آب به طور آزاد در اختیار طیور قرار داده شد از زمان شروع منع غذایی به مدت 6 هفته طول مدت روشنایی روزانه 5/15 ساعت بود پس از آن تا پایان آزمایش طول مدت روشنایی به 5/16 ساعت افزایش یافت چهار خروس 62 هفته ای از نژاد هوبارد در قفسهای جداگانه همانند مرغان در همان زمان نگهداری شدند لیکن در مورد آنها محدودیت غذایی فقط به مدت 5 روز و در سن 64 هفتگی بکار گرفته شد سپس دان تخمگذاری به شکل محدود، شامل 132 گرم برای 4 هفته و سپس 135 گرم تا انتهای آزمایش مصرف شد اسپرم این خروسها با تکنیک ماساژ دادن ، جمع آوری و مرغها در طول آزمایش هفته ای یکبار بعداز ظهرها با دز 025/0 از محلول خالص آن تلقیح شدند . تخم مرغهای تولیدی در طول روز جمع آوری و تعداد کل آنها به طور هفتگی برای هر سر مرغ محاسبه شد تخم مرغهای غیر قابل جوجه کشی شامل پوسته های ضعیف و یا نازک حذف گردید نسبت تخم مرغهای قابل جوجه کشی به کل تخم مرغهای تولیدی می باشد .

تخم مرغهای قابل جوجه کشی در دمای 15 درجه سانتی گراد به مدت 7 روز نگهداری و سپس خوابانیده شدند درصد جوجه درآوری نسبت به کل تخم مرغهای خوابانیده شده محاسبه گردید همچنین درصد نطفه داری نیز از تقسیم تعداد تخم مرغهای نطفه دار به کل تخم مرغهای قابل جوجه کشی محاسبه گردید تخم مرغهای هچ نشده نیز در 21 روزگی شکسته وزمان مرگ جنین مشخص گردید که بر اساس مرحله اول 4-0 روزگی مرحله دوم 14-5 روزگی و مرحله سوم 21-15 روزگی طبقه بندی شدند آزمایش از هفته صفر غذا تا 18 هفته پس از آن به طول انجامید .

نتایج :

مهمترین اثرات طولانی شدن دوره پرهیز غذایی بر وضعیت تولیدمرغان مادر گوشتی با استفاده از جیره هایی با ارزش غذایی پایین پس ازقطع کامل دان در جدول شماره 3 نمایش داده شده است طولانی شدن پرهیز غذایی تولید موجب کاهش تدریجی درکل تخم مرغهای تولیدی می شود کمترین میزان تولید مربوط به ان دسته از مرغانی است که به مدت 3 هفته با استفاده از غلات خرد شده تغذیه شده بودند اما تولید انها با مرغان گروه 2 که به مدت 2 هفته با غلات خرد شده تغذیه شده بودند اختلاف معنی داری ندارد . هیچگونه اختلاف معنی داری دربین کل گروهها از نظرتعداد تخم مرغ قابل جوجه کشی وجود نداشت . با اینکه اختلاف معنی داری از نظر تخم مرغهای غیر قابل جوجه کشی در بین دوگروه آزمایشی آخر مشاهده نمی شود معهذا پایین ترین تعداد مربوط به مرغانی بود که سه هفته از گندم خرد شده استفاده کرده بودند با شروع تولید در سیکل دوم تخمگذاری افزایشی تدریجی در تعداد تخم مرغهای غیر قابل جوجه کشی تمام گروهها اتفاق افتاد معهذا این افزایش بسیار جزئی بود که در جدول شماره 3 به وسیله انالیز رگرسیون لگاریتمی نشان داده شده است و برای تمام گروهها دارای یک ارتباط مثبت و معنی دار بوده است .

                          جدول شماره 3- تاثیر تمدید دوران تولک بر روی عملکرد طیور

طولانی شدن دوران پرهیز غذایی بر روی نطفه داری و قدرت جوجه درآوری تخم مرغها نیز تاثیر می گذارد بیشترین میزان نطفه داری و قدرت جوجه درآوری تخم مرغها نیز تاثیر می گذارد بیشترین میزان نطفه داری وقدرت جوجه درآوری از مرغانی حاصل شد که سه هفته ازگندم آسیاب شده تغذیه کرده بودند با این وجود اختلاف معنی داری بین طیور گروه 1 و 2 وجود نداشت . مطابق جدول 4 با شروع تولید در سیکل دوم کاهش تدریجی درنطفه داری و قدرت جوجه درآوری در تمام گروهها مشاهده شد که ضریب وابستگی در تمام گروهها منفی و معنی دار بود با این وجود این کاهش در مرغان گروه 1 بیشتر بود درجدول شماره 3 میزان تلفات جنینی نمایش داده شده است اطلاعات بدست آمده بیانگر این مسئله است که آزمایش مختلف هیچگونه تاثیری بر روی تلفات جنینی نداشته است لکن تعداد جوجه های بدست آمده بیانگر اثر روش مورد ازمایش می باشد از طیور گروه 1 جوجه های کمتری نسبت به گروههای 3و4 به دست آمد با اینکه اختلاف معنی داری بین آزمایش 3و4 از نظر تعداد جوجه وجود ندارد ولی تعداد جوجه های بدست آمده ازگروه 4 بیشتر است .

بحث :

افزایش مدت دوران استراحت منجر به کاهش معنی داری درتعداد تخم مرغهای غیر قابل جوجه کشی می شود که با گزارش مبنی بر اینکه طیوری که مدت طولانی تر در استراحت باشند تخم مرغهایی تولید خواهند کرد که تا اندازه ای دارای پوسته ضخیم تری هستند مطابقت دارد آزمایشهای مانیز بیانگر این مسئله بودکه نطفه داری و قدرت جوجه درآوری ارتباط منفی و معنی داری با تعداد تخم مرغهای غیر قابل جوجه کشی هستند همچنین گزارش شده است که بین کیفیت پوسته تخم مرغهای مرغان گوشتی و قدرت جوجه درآوری آنها ارتباط همبستگی شدیدی وجود دارد و همچنین میزان نطفه داری و کیفیت پوسته آشکارا با یکدیگر مرتبط هستند . تجزیه رگرسیون لگاریتمی نمایانگر این مسئله است که طیور تحت آزمایش گروه 4 به طور معنی داری دارای نطفه داری و قدرت جوجه درآوری بالاتری بوده که در طول دوره تولید نیز این صفت راحفظ نمودند که احتمالا مربوط به تجدید جوانی و فعالیت بهتر در سیستم تولید مثل می باشد جهت تجدید فعالیت مناسب تولید ضروری است که مجاری تولید مثل یک دوره استراحت داشته که متعاقب آن منجر به تخمگذاری کاملی در سیکل بعدی تولید گردد بازگشت به تولید و تجدید فعالیتهای اندامها و بافتها تا حدود زیادی به عملکرد در زمان نگهداری پس از تولک بردن طیور بستگی دارد و همچنین بر اهمیت دوران استراحت پس از تولک بردن طیور دلالت دارد به اعتقاد ما طیور با تامین زمان کافی برای دوره استراحت می توانند حداکثر شاخصهای تولید مثلی خود را ظاهر سازند که منتج به سود بیشتر برای تولید کننده های جوجه گوشتی می شودبه عبارت دیگر جهت حصول حداکثر جوجه نیاز به زمان استراحت بیشتری در دوره استراحت می باشد در خاتمه اگر چه روشهای توصیف شده دراین مقاله مورد قبول انجمن حمایت از حیوانات انگلستان و دیگر کشورهای اروپایی نیست معهذا طولانی ساختن دوران استراحت منجر به افزایش نطفه داری و قدرت جوجه درآوری می گردد .

فصلنامه چکاوک – مهندس جمال سلطانی