رابطه وزن بیضه‌ها و باروری در خروسهای گله‌های مادر
رابطه وزن بیضه‌ها و باروری در خروسهای گله‌های مادر
توسعه صحیح بیضه‌ها یک امر مهم برای دستیابی گله به سطح باروری مناسب است.
مقدمه:
اندازه بیضه با باروری رابطه مستقیم دارد. کم بودن باروری معمولا با کوچک بودن بیضه‌ها در ارتباط است. این به این معنی است که رشد بیضه‌ها در هیچ مرحله‌ای نباید دچار نقصان گردد. برای داشتن خروسهایی با اندازه بیضه‌های مناسب باید دوره‌های بحرانی رشد بیضه‌ها را درک کنیم.
این مقاله یک نگاه اجمالی به روند توسعه بیضه‌ها در دوره زندگی خروسها دارد.
رشد بیضه‌ها در ۲تا۱۵ هفتگی:
بین هفته‌های 2 تا 12 معمولا توسعه یاخته‌ای و بافتی بیضه‌ها انجام میشود. در این مرحله رشد فیزیکی بیضه‌ها کم است ، اما توسعه سلولهای سرتولی (پرستار) که نقش تعیین کنننده‌ای در باروری خروسها دارند در این زمان رخ میدهد. در مدت 10 هفته پس از هچ وزن بیضه‌ها به حدود 60 میلی‌گرم میرسد، اما تعداد سلولهای سرتولی تا100ملیون هم میرسد. این سلولها حامی تولید اسپرم و کیفیت آن هستند. میزان بالای اسپرم و کیفیت آن در نتیجه رشد وتکثیر مناسب سلولهای سرتولی میباشد.
۱۶ تا۲۴ هفتگی:
بعد ار 15 هفتگی رشد بیضه‌ها شتاب می‌گیرد. بیشترین میزان رشد بیضه‌ها در اولین سه هفته بعد از تحریک نوری اتفاق می‌افتد. تحریک نوری باعث بلوغ جنسی و تولید هورمونها میشود و هورمونها هم باعث تولید اسپرم و رشد بیضه‌ها میشود.
در23 هفتگی وزن بیضه‌ها به حدود 12 تا 22 گرم میرسد. مجراهای دفران که حمل کننده اسپرم به بیرون از بدن می‌باشند در این زمان رشد می‌کنند.
۲۵ تا۳۰ هفتگی:
اوج وزن بیضه‌ها در و تولید منی در هفته‌های 28 تا 30 هفتگی رخ میدهد.
بعد از ۳۵ هفتگی:
بعد از 35 هفتگی تولید منی و وزن بیضه‌ها و باروری رو به کاهش میرود. باید توجه داشت که مدیریت ضعیف هم میتواند به سرعت این کاهش بیفزاید.برای به حداقل رساندن این کاهش باید وضعیت جسمانی خروسها بعد از پیک تولید هم باید مناسب باشد.
دوره پس روی خروسها:
این مورد وقتی مشاهده میشود که ما ملاحظه می‌کنیم بعضی از خروسها بسیار چاق یا لاغر هستند، که این عمدتا نتیجه شگردهای نادرست تغذیه‌ای میباشد. گاهی این مشکل در اثر فعالیت بالای خروسها طی هفته‌های ابتدایی تولید هم اتفاق می‌افتد به این صورت که وزن بیضه‌ها بعد از 30 هفتگی با سرعت زیاد رو به تحلیل میرود، کم بودن دان در زمان اوج تولید هم میتواند در این مورد نقش داشته باشد. یک مشکل که به کرات دیده میشود زمانی است که خروسها بوسیله دان زیاد رو به چاق شدن می روند و در این زمان مدیر گله بی مهابا اقدام به کاهش دان می‌کند، که این باعث تحلیل وزن بیضه‌ها و کم شدن باروری بیشتر از حد تصور ما میشود.
اطلاعات زیر مربوط به خروسهایی است در 35 هفتگی با وزنهای مختلف:
|
|
خروس 1 |
خروس2 |
خروس3 |
|
وزن خروس |
3200 |
4850 |
5350 |
|
وزن بیضه |
27 |
43 |
29 |
این نتایج بیانگر اهمیت وضعیت فیزیکی خروسها بر وزن بیضه‌هاست. خروسهای 1 و3 که به ترتیب وزن کم و زیاد تر از حد استاندارد داشتند،وزن یبضه کمتری هم داشتند که با توجه به رابطه وزن بیضه‌ها و باروری بالطبع از فعالیت جنسی کمتری هم برخوردار بوده‌اند.
نتیجه گیری:
وزن بدن و وزن بیضه‌ها رابطه تنگاتنگی دارند. این موضوع که خروسهای بزرگتر وزن بیضه بیشتری هم دارند، در مورد نژادهای سنگین امروزی صدق نمی‌کند. چراکه یافته‌ها بیانگر وزن بیضه کمتر در خروسهای چاق هستند.
باروری خوب در گله زمانی بدست می‌آید که موراد زیر را بخوبی در طول دوره ارزیابی کنیم:
1- ارزیابی گوشتواری سینه با لمس کردن (فلاشینگ)
2- میزان خوراک
3- وزن خروسها
4- میزان جفتگیری
5- هماهنگی وزنی خروسها
6- رنگ- رطوبت – و اندازه مقعد
7- رنگ صورت
مدیرت خروسها برای داشتن باروری و توسعه مناسب بیضه‌ها از همان ابتدای پرورش باید آغاز گردد. توانایی تحریک نوری برای حمایت از رشد بیضه‌ها بسیار مهم است، در این مدت هرچند وزن بیضه‌ها کم است اما تکثیر سلولهای اسپرم ساز در این مرحله صورت می‌گیرد.
بعد از تحریک نوری رشد فیزیکی بیضه‌ها بیشتر میشود و کم کم بالغ می‌شوند و در ادامه تولید اسپرم هم آغاز می‌گرد. مدیریت مناسب خروسها در این مرحله به اوج باروری خوب می‌انجامد.
اوج وزن بیضه‌ها در 28 تا 30 هفتگی اتفاق می‌افتد. بعد از اوج تولید وزن بیضه‌ها کم کم رو به کم شدن میرود، اما میزان این کاهش بسته به مدیریت متفاوت است. عدم حمایت مناسب از وضعیت فیزیکی خروسها بعد از پیک به کاهش بیش از حد باروری می‌انجامد.