بهبود تولید در دمای بالای محیط

بهبود تولید در دمای بالای محیطترجمه از : ناصر پولادوند
  قرار گرفتن در محیطی با دمای بالاتر از حد مینیموم متابولیزم، افزایش تولید حرارت داخلی را به همراه دارد. در محیطی با حداقل تمهیدات حرارتی ، کمبود گرما غالباً ناشی از انتقال تابشی ، همرفتی و یا رسانایی انرژی می باشد. برای فراهم آوردن محیطی ایده ال برای پرندگان, ابعاد مختلف مدیریتی پرندگان می بایست مورد آزمایش قرار گیرند. جریان هوای تولید شده توسط یک دستگاه تهویه قوی، موجب کاهش اثرات دمای افزایش یافته می گردد. در دمای ۴۰ درجه سانتیگراد مرغ ها در m/min۱۵۰، یک کاهش ۲ درجه ای در حرارت بدن از خودنشان دادند. افزایش انتقال گرما از طریق همرفتی (جابجایی)- ایجاد شده توسط جریان هوا- سودمند می باشد، مشروط برآنکه دمای محیط پایین تر از دمای بدن پرندگان باشد. در مقایسه با پرندگان در معرض جریان ناچیز هوا، سرعت بالای حرکت هوا در دمای بالای c۴۲ ، موجب ایجاد فشار و استرس برای پرندگان می گردد. عملاً در دماهای بین c۳۵ تا c۴۰، انتقال دما از طریق رسانایی نیز انجام می پذیرد وآن هنگامی است که تعداد زیادی از پرندگان با یکدیگر در تماس باشند. گشادی عروق سطحی سینه، تاج و نواحی بدون پرپای پرندگان موجب از دست رفتن حرارت از طریق رسانایی می گردد.
    برطرف کردن حرارت محسوس

در هنگام افزایش دما، برطرف کردن دمای محسوس از طریق از دست دادن تبخیری دما در غشاء های تنفسی و دهانی انجام می گیرد. تنگی نفس در دمای c۳۵ و یا بدنبال تغییر دمای ناگهانی بدن به مقدار حداقل c۵/۰ در دمای c۴۱ و یا c۴۲ آغاز می گردد. در مرغ های بالغ گوشتی تغییر دمای محیط از c۲۷ به c۴۴ در رطوبت%۱۵، موجب افزایش ۱ درجه ای بدن حیوان در مدت ۲۰ دقیقه می گردد. در طول این مدت تنفس حیوان نیز از دقیقه/نفس ۲۲ به دقیقه/نفس۲۰۰ افزایش پیدا می کند. در پرندگان خوگرفته، انحراف شریانها به طرف نواحی از بین برنده حرارت از قبیل تاج و پاها انجام می گیرد. نهایتاً کاهش ضربان قلب در پرندگان قرار گرفته در معرض حرارت و دمای بالا انجام می گیرد.

در دمای بالاتر از c۴۰محیط، مرغ ها برای تنظیم حرارت وابسته به از دست دادن گرمای نهان می باشند. در رطوبت متعادل ، افزایش تنفس مکانیزم خوبی برای خنک شدن از طریق تبخیر می باشد. به منظور جبران کاهش بازدهی خنک شدن از طریق تبخیر، میزان تنفس به نسبت رطوبت محیط افزایش می یابد. این مکانیزم در مناطق ساحلی که افزایش دما غالباً با افزایش رطوبت نسبی همراه است بسیار حائز اهمیت می باشد. قلیایی شدن خون و مایعات بدن پرنده معمولاً در شرایطی که آنان در قفس و یا روی کاه زندگی می کنند بروز می یابد که آلودگی محیط نیز در این میان نقش دارد. پرندگان قرار گرفته در معرض دمای بالای c۴۰ معمولاً دارای PHخون بالای ۵/۷ هستند. این تغییر تاثیر بسزایی برتولید تخم مرغ، کیفیت پوسته تخم مرغ در مرغ های تخم گذار و برکیفیت گوشت و میزان رشد در مرغ های گوشتی دارد. دمای بالا در مدت طولانی برای تولیدکنندگان که دارای دستگاههای تهویه ناکارآمد می باشند. به بارآورنده ضررهای اقتصادی خواهد بود.

  کنش متقابل میان دما و بیماری

بیماری های عفونی ایجاد شده توسط ویروس ها، باکتری ها، قارچ ها و انگل ها هم اکنون موجبات ضررهای زیادی را درکشورهای حاره ای و روبه رشد فراهم آورده اند. تفاوت در میزان مرگ و میر، کندی رشد و تولید تخم مرغ بین پرندگان مناطق معتدل و حاره ای ممکن است ناشی از دلایل متعددی از قبیل نقص مدیریتی،  رژیم غذایی و نگهداری باشد. حائز اهمیت است که میان دما به خودی خود و فصل که شامل فاکتورهایی از قبیل بارندگی، سرعت باد، رطوبت و نوسانات روزانه می باشد تفاوت قائل شویم. تغییرات فصلی شامل کم شدن رطوبت نسبی و افزایش میزان گردو غبار ممکن است تاثیر بسزایی در مشکلات تنفسی که بطور اشتباه به دمای بالا ربط داده می شوند داشته باشند. در برخی نواحی افزایش دمای هوا همراه است با شیوع حشراتی که ناقل بیماری و میزبان انگل ها می باشند. پرورش دهندگان صنعتی طیور در مناطق گرم و حاره ایی می بایستی از سیستم قفس برای تخم گذاران و زمین بتنی برای مرغ های گوشتی استفاده نمایند. مرگ و میر روبه افزایش ناشی از بیماری های دستگاه گوارشی غالباً در هوای گرم به کمی خوراک و  کمی داروهای ضداین بیماری ها نسبت داده می شود.

شواهد حاکی ازآن است که دمای بالای محیط موجب وخیم تر شدن آثار ناشی از این گونه بیماری ها،‌از قبیل بیماری های دستگاه گوارشی و بیماری نیوکاسل می گردد. اثرات اقتصادی ناشی از این بیماری ها براحتی توسط مدیریت مناسب و نیز از میان بردن ناقلان این گونه قارچ ها و ویروس ها، قابل رفع می باشند.

  تطبیق دما و تغذیه

با وجود تلاش های گسترده در ۲۵ سال اخیر هنوز هیچ رژیم غذایی مناسبی برای جلوگیری از کاهش رشد، تولید تخم مرغ و بازده غذایی پرندگان قرار گرفته در معرض دما بالای ارائه نشده است. مراحل اجرایی خاصی برای به حداقل رساندن اثرات نامطلوب درجه حرارت بالا و رطوبت مورد نیاز است تا در عین حال مواد مغذی غذاهای پرندگان را نیز حفظ کند. ارزش غذایی مواد غذایی را می توان بابکارگیری آنتی اکسیدان ها (مواد ضد اکسیداسیون) در جیره غذایی و جداسازی بسته های ویتامین تا هنگام ساخته شدن و تولید غذا حفظ کرد. شرایط مناسب انبار و چرخش نوبت هردو ماده غذایی نیز می بایست مدنظر قرار گیرد. اثرات مخرب فشارهای ناشی از دمای بالا تا حدودی با افزایش محتوای انرژی رژیم غذایی و افزایش فشردگی جیره غذایی با اضافه کردن ۷% چربی، قابل تعدیل می باشند.

در برخی کشورها مشکلات و محدودیت های فرهنگی و اقتصادی ممکن است مانع از اضافه کردن چربی های پیه و گیاهی به رژیم غذایی حیوانات شوند. استفاده از سویای پرچربی فشرده شده در هنگام گرانی دیگر منابع انرژی‌، راه حل خوبی بنظر می رسد.

تاثیرات مقدار خوراک مصرفی طیور

بسیاری ازآثار نامطلوب ناشی از دمای بالای محیط در مرغداری ها را برکیفیت تخم مرغ ها، می توان به مقدار کم خوراک مصرفی پرندگان نسبت داد. افزایش انرژی و تطبیق مقدارآمینو اسیدهای ضروری، می تواند تا حدودی این کمبود مقدار غذا را جبران نماید. شواهد قابل توجهی مبنی برآن وجود دارند که دمای بالای محیط، نیاز پرنده را به ویتامین های قابل انحلال درآب و چربی افزایش میدهد. دمای بالا موجب افزایش تولید تیروکسین می گردد که این خود موجب افزایش سوخت و ساز مواد غذایی می گردد. افزایش دما از    C۲۵ به C۳۸ نیاز به ویتامین A را۳ برابر می نماید. این اثر احتمالاً به خاطر یک تغییر در ویتامین A از استر به نیمه الکلی می باشد. نیاز به ویتامین E نیز با افزایش دما، افزایش می یابد. نیاز به آنزیم تیامین نیز تاحدی بابالا رفتن دما افزایش می یابد. این آنزیم ناپایدار در مقابل گرما، به حضور آنتی متابرلیت ها و ماندگاری زیاد در محیطی بادمای بالا، حساس می باشد. نقص در این آنزیم، موجب کاهش تغذیه و وخیم تر کردن آثار ناشی از دمای بالای محیط می گردد. ازآن جایی که دردمای بالا و دراوج فصل تخم گذاری سنتز داخلی قادر به انجام نیازهای متابولیک بدن حیوان نمی باشد، ممکن است نقایصی درآمین کولین ) NO۲، H۱۲،C۵ ( ایجادگردد. درطول دوران طولانی دمای بالا، دربرخی دسته ها گاه موجب مرگ و میرمی گردد.تولیدکنندگان طیور در مناطق گرم و حاره ای، باداشتن دوره گرمای طولانی، در معرض سموم قارچی نیز قرار دارندکاهش اثار اقتصادی سموم قارچی نیازمند تجزیه و تحلیل بنیادی همراه با شناسایی و تفکیک عناصر و اجزاء‌آلوده کننده می باشد. استفاده از پیش گیرنده های قارچ از قبیل اسیدهای آلی و همچنین ترکیب گرهای سموم قارچی، می تواند تاحدی از برخی مشکلات ناشی از سموم قارچی جلوگیری نماید.

  مدیریت در هوای گرم

راهکارهای متعددی برای کاهش آثار ناشی از دمای بالا در پرندگان وجود دارند. این راهکارها می یابد درکنار اصلاحاتی در رژیم غذایی، مکان مناسب، تحقق برنامه های واکسیناسیون و اجرای خنک سازی از طریق تبخیر و سیستم تهویه، انجام پذیرند.

همچنین ضروری است که توصیه های لازم در مورد وزن بدن و رشد استخوانی تخم گذاران را مدنظر قرار دهیم. اگر پرندگان در۱۰ هفته اول عمر خود زیر وزن نرمال باشند، گرمای اضافی ممکن است موجب کاهش تغذیه شود که این خود منجر به بلوغ جنسی دیر رس و بالطبع تاخیر در تخم گذاری آنان می گردد.از هنگام انتقال مرغهای تخم گذار به محل تخم گذاری، آنان می بایست توسط غذاهای پرانرژی تغذیه شده واز ۱ تا۲ هفته پیش از انتقال، آمادگی انتقال رادارا باشند.

در طول دوران گرما و بخصوص درهنگام واکسیناسیون، وزن کشی، انتقال پرندگان و یاقرار گرفتن درمعرض بیماری، ویتامین ها و الکترولیت قابل افزودن به آب آشامیدنی می باشند. خطوط لوله آب می بایست حداقل ۳ تا۴ دفعه در روز جریان داده شوند تا خنکی آب پرندگان را به نوشیدن آن مایل سازد. یک شرکت سازنده آمریکایی دست به ابداع یک سنسور حرارتی و یک شیرفلکه سونوئید زده است که دردماهای از پیش تعیین شده اقدام به جریان دادن اتوماتیک آب می کند. از‌آن جایی که آب کافی برای تنظیم درجه حرارت ضروری است، مسئولین می بایست درفواصل مختلف در طول روز اقدام به بازرسی و امتحان آب نمایند تا از وجود آب کافی اطمینان بعمل رسانند. محروم کردن پرندگان از آب درمحیطی باهوای گرم می توانند مرگ و میر جدی به بارآورد. همچنین می توان پرندگان رابااضافه کردن اسیدسیتریک ویا اسیداستیک و باپایین آوردن PHآب تا۵ الی ۶، به نوشیدن آب مایل ساخت. باوجود آنکه کربناسیون آب درمحیط آزمایشی سودمند به نظر می رسد، ولی دستاوردهای عملی مانع از این اقدام می شوند.کیفیت پوسته تخم مرغ را می توان با اضافه کردن ۲ تا ۳ کیلوگرم بیکربنات سدیم به هرتن خوراک، افزایش مقدار پتاسیم در جیره غذایی تا %۶/۰ و بکارگیری یک زئولیت مناسب به مقدار ۱ تا ۳ کیلوگرم درهرتن خوراک، بهبود بخشید. اضافه کردن ۲۰۰ گرم ویتامین Cبه هرتن خوراک نیز می تواند از فشارهای ناشی از دمای بالا بکاهد ولی این اقدام می بایست اول برمبانی مالی ارزشیابی گردد جهت جلوگیری از تحریک بیشتر پرندگان فعالیت در مرغداری می بایست به حداقل خود از نیمه روز به نیمه بعدازظهر (عصر) برسد. تغذیه می تواند تقریباً در ساعت۲،‌به مدت۱ ساعت  و  با بکارگیری از سیستم نور و تغذیه، انجام گیرد. مقرون به صرفه است که تغذیه پرندگان دراوقات خنک مانند قبل و بعداز سپیده دم و دوباره هنگام غروب انجام گیرد تاآنان تمایل بیشتری به تغذیه داشته باشند. استفاده از غذا دردمای بالا موجب افزایش دما به سبب هضم غذا می گردد.

محرومیت غذای موقت و کوتاه مدت در افزایش بقاء مرغ های گوشتی موثر باشد (مخصوصاً پرندگان قرار گرفته در معرض هوای گرم) این بدلیل کم تر شدن حرارت ایجاد شده از هضم غذا می باشد. حداقل ۳ ساعت محرومیت غذا پیش از قرار گرفتن در معرض گرما ضروری است. جمعیت طیور می بایست متناسب باقدرت تهویه، موجودیت غذا و آب آشامیدنی باشد. باارجاع به راهنمای پرورش دهندگان و گزارش آنان به برخی محدودیت ها در زمینه محدودیت فشردگی زیستی درشرایط خاص دما و مکان پی می بریم. برای حصول اطمینان از وجود آب کافی حداقل یک آب خوری معلق برای هر۱۰۰ مرغ گوشتی و ۱ پستانک آب یا۱ پیاله برای هر۵ مرغ تخم گذار، مورد نیاز است. ازآن جا که خسارات ناشی از خرابی سیستم های تهویه و خنک کننده جبران ناپذیر می باشند می بایست تمهیدات لازم و کافی جهت جلوگیری از کارافتادگی و خرابی آنان اندیشیده شوند.

قطعات یدکی مورد نیاز برای ژنراتورها می بایست موجود و آماده باشند و لازم است که به مدت ۳۰ دقیقه هرهفته تحت فشار آزمایش شوند. ترموستات ها، صفحات کنترل، دهانه ها و مجاری تهویه می بایست درفواصل زمانی منظم توسط پرورش دهنده، بررسی و بازرسی شوند. در مقیاس های بزرگ سیستم های زنگ خطر جهت اطلاع از دمای بالایاکمبود آب و بانقص در سیستم های قدرتی مورد نیاز می باشند و برنامه ها برای مواقع احتمالی خطر نیز مورد نیازند.
     

  منبع : شبکه اطلاع مرغداری