استفاده از یک برنامه نوری برای جوجه های گوشتی

این برنامه نوردهی اولین بار توسط دکتر کلاسن در کانادا اجرا و به طور اختصاصی برای جوجه های گوشتی ISA طراحی شد و آزمایش های اولیه نتایج بسیار خوبی را به همراه داشت در طی دوسال گذشته این برنامه با موفقیت در سطح مزرعه به مورد اجرا گذاشته شد و در حال حاضر نیز برای استفاده در سالنهای باز و بسته کامل شده است نتایجی که این روش به همراه دارد عبارتند از : بهتر شدن ضریب تبدیل غذایی ، افزایش سرزندگی ، افزایش مختصری در رشد ، کاهش تلفات ناشی از مشکلات قلبی ، کاهش تلفات آخر دوره پرورش و افزایش اشتها که می تواند به جلوگیری از کاهش وزن ناشی از محدودیتهای کمی کمک نماید برنامه نوردهی مذکور در تمام انواع سالنها و حتی در سالنهای باز قابل استفاده می باشد این برنامه باعث می شود که در ابتدا با یک رشد اولیه آهسته مواجه شویم که متعاقب آن با رشد جبران کننده مرحله بعدی ، پیشرفت رشد خواهیم داشت روش ذکر شده باید بر اساس وزن مورد نیاز لاشه در زمان کشتار تنظیم گردد .

1- رفتارهای تغذیه ای

الگوی غذا دهی در این روش برمبنای میزان آب مصرفی در ساعت ، توسط کامپیوتر طراحی گردید و مشخص شد که با اعمال این برنامه ، نسبت غذا به آب به میزان اندکی تحت تاثیر قرار می گیرد .

2- رفتارها در چند روز اول

وقتی که برنامه نوردهی با دادن 6 ساعت تاریکی در روز چهارم شروع شد ، معلوم گردید که مصرف آب در دو ساعت اول پس از برقراری روشنایی 40% بیشتر از متوسط آن در کل باقی مانده دوره روشنایی می باشد پس از روز هفتم ، متوجه افزایش مصرف در 3-2 ساعت قبل از خاموشی شدیم . در همان اوایل روز هفتم ، جوجه ها خیلی زود زمان قطع روشنایی را متوجه می شوند و در نتیجه میزان مصرف آب خود را در دو الی سه ساعت قبل از قطع روشنایی افزایش می دهند .

3- رفتارهای تغذیه ای در طی هفته های دوم و سوم

این الگوی تغذیه ای در طی هفته های دوم و سوم ، مورد تاکید قرار میگیرد در دو ساعت اول پس از شروع روشنایی ، میزان دریافت آب وغذا از میانگین مجموع آن در طی کل دوره روشنایی 50% بیشتر است .علی رغم چنین وضعیت تغذیه ای قابل توجهی ، مقدار کل غذای دریافتی طی هفته دوم در مقایسه با پرندگانی که در معرض نور دائم قرار داشتند حدود 13 تا 15% کاهش می یابد .

4- رشد دستگاه گوارش

افزایش زیاد مزان غذای در یافتی در ساعت اولیه متعاقب روشنایی ، این حدس را بوجود می اورد که برنامه مذکور باعث تحریک رشد دستگاه گوارش به ویژه چینه دان در سنین اولیه می شود کارهای Pinsa-Chov بروری پرندگانی که هر دو روز یک بار تغذیه می شدند نیز افزایش چشمگیری را در اندازه چینه دان آنها نشان میداد که درستی حدس فوق را تایید می کند در ازمایش انجام شده مقدار دریافت غذا در هر ساعت در مقایسه با پرندگانی که در معرض نور دائم قرار داشتند به میزان 50% افزایش یافت به علاوه پرندگان مجبور بودند که 85 تا 88% غذایی را که در مدت 24 ساعت می خوردند در مدت 14 ساعت مصرف کنند در طی مدت دو ساعت پس از شروع روشنایی مقدار دریافت غذا تقریبا دو برابر پرندگانی بود که در معرض نور دائم قرار داشتند این موضوع به خصوص وقتی واضحتر است که رفتارهای غذایی در طی یک ساعت پس از شروع روشنایی بررسی می گردند .

5- دریافت آب در ساعت اول پس از نوردهی

در دوره ای که زمان تاریکی 12 ساعت است بیست درصد آب مصرفی روزانه در ساعت اول پس از شروع روشنایی مصرف می گردد بعد از سنین 10 تا 20 روزگی دریافت غذا در ساعت اول متعاقب آغاز روشنایی ممکن است سه تا چهار برابر بیشتر از پرندگانی باشد که در معرض نور دائم قرار دارند .

6- رفتارهای غذایی پس از سه هفته

افزایش نور پس از 21 روز به ما این امکان را می دهد که فرصت بیشتری برا برای دریافت غذا فراهم نماییم تاجایی که میتوانیم با زمان بیشتری که برای این منظور در اختیار جوجه قرار می دهیم رفتارهای تغذیه ای را طی دو هفته اول توسعه داده و سود بیشتری ببریم . برای حفظ این روند افزایش دریافت غذا ، رعایت دو نکته یعنی از یک طرف داشتن یک دوره تاریکی روزانه و از طرف دیگر کاهش دادن این دوره به منظور تحریک اشتها و فراهم نمودن زمان بیشتر برای تغذیه مهم می باشد . به همین علت برنامه نوردهی باید براساس سن مورد نظر برای کشتاگله تنظیم گردد .

7- نتایج

رشد: از نظر وزنی کاهش مشاهده می شود که در حد فاصل روزهای 18 و 21 به حداکثر خود می رسد این مقدار حدود 50 گرم است تاخیر رشد ایجاد شد در حدود سن 32 روزگی جبران می شود . نتایج بدست آمده از مزارع مختلف نشان دهنده افزایش رشد در پرندگانی است که پس از 35 روزگی کشتار گاه فرستاده شده اند .

ضریب تبدیل غذایی : این مورد نیز تا حدودی بهبود می یابد که ناشی از کاهش احتیاجات مربوط به نگهدای کاهش تلفات و کم شدن جوجه های مازاد و نیز بهتر شدن روند رشد در اواخر دوره پرورش می باشد

رفتارهای پرنده : پرندگانی که با استفاده از این برنامه نوردهی پرورش می یابند بسیار فعالتر از انهایی هستند که به صورت طبیعی پرورش می یابند نسبت به حضور انسان حساستر می باشند و برای صعود به بلندیها مستعدتر هستند تغییرات رفتاری ، قابل توجه و مشابه تغییراتی است که در گله های مادر دیده می شوند .

فصلنامه چکاوک – شماره 26- دکتر افشین نیک بخش بیدرونی