بهداشت منابع آب ، ارزیابی تولید

نام مقاله :

بهداشت منابع آب ، ارزیابی تولید .

تهیه ، تنظیم و ترجمه :

علیرضا گائینی ، دانشجوی رشته دکترای دامپزشکی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد گرمسار .

تاریخ :

اسفندماه یکهزار و سیصد و هشتاد و چهار خورشیدی .

February2006 .

معرفی :

امروزه استفاده از افزودنی ها در منابع آب بسیار رایج میباشد . اما بایستی توجه داشت که افزودنیهایی مانند الکترولیتها ، ویتامینها و یا واکسن ها میتوانند غذای ارگانیسمهای مضرری مانند E.Coli را نیز فراهم نمایند . از سوی دیگر ، کاهش جریان آب در سیستمهای آبخوری نه تنها سبب افزایش دمای آب میشود بلکه محیطی مناسب را برای میکروارگانیسم ها فراهم میکند . در این محیط ، میکروارگانیسمها شروع به ساخت Biofilm و همچنین شبکه های چسبنده ایی میکنند . با تثبیت این شبکه ، یک Biofilm به سختی برداشته خواهد شد .از سوی دیگر ، ایندسته از مواد لزج و چسبنده به مرور زمان وضعیتی را پدید خواهند آورد که تاثیر برنامه های بهداشتی روزانه را کم خواهند کرد . این مشکل را حتی تولیدکنندگانی که از آب شهری برای سیستمهای آبخوری خود استفاده میکنند نیز ممکن است داشته باشند .

برای تولیدکنندگان ، نگهداری مناسب مجاری آب و کاهش رشد باکتریها در این مجاری کار مشکلی نیست . با استفاده از مواد پاک کننده مخصوص میتوان این مجاری را در آخر هر دوره تمیز کرد . اما نکته ایی که در این قسمت به نظر میرسد آن است که در آخر هر دوره نبایستی از مواد پاک کننده ایی که در طول دوره برای پاکسازی مجار آب استفاده می شده است ، استفاده کرد . مجاری آب را در طول دوره نیز میتوان با پاک کننده های مخصوص و در مقادیر خاص پاکسازی کرد . بهرحال ، بایستی این نکته را بخاطر داشته باشید که تمامی پاک کننده ها برای پاکسازی مجاری آب مناسب نیستند . در واقع سیستمهای آبخوری به بسیاری از مواد شیمیایی حساس بوده و صدمه می بینند . بعنوان مثال محلول Bleach در برخی از غلظت ها سبب خرابی تنظیم گرها و سیستم آبخوری نیپل میشود .

بنابراین انتخاب درست محلول پاک کننده یک قدم بسیار مهم است . این مورد از دو جهت مهم است :

¨ پاکسازی مجاری آب با بهترین کیفیت .

¨ صدمه نخوردن به تجهیزات سیستم آبخوری .

زمانی که پرندگان در سالنها حضور دارند ( در طول دوره پرورش ) محدودیتهایی برای نحوه استفاده از مواد پاک کننده برای تولیدکننده وجود خواهد داشت . این محدودیت شامل انتخاب نوع ماده پاک کننده و همچنین غلظت آن میباشد . بنابراین ، در صورتیکه در ابتدای دوره سیستم آبخوری به خوبی پاک و ضدعفونی شده باشد برنامه پاکسازی روزانه در طول دوره تاثیر بیشتر و هزینه کمتری خواهد داشت .

تحقیق بر روی پاک کننده ها / شوینده ها :

انواع مختلفی از مواد شوینده و پاک کننده مجاری آب در مزارع پرورش طیور دانشگاه Arkansas ایالات متحده آمریکا مورد ارزیابی قرار گرفتند . در این آزمایش یک سیستم آبخوری مینیاتوری ( 4 فوت ) با 6 نیپل طراحی و ساخته شد . این سیستم آبخوری نیز تحت باکتریها و Pseudomonas مختلفی ، در حد بالایی قرار گرفتند . لازم بذکر است که این سیستم دارای تنظیم گر نیز بود .

اما علت تعبیه این سیستم مینیاتوری چه بود ؟

محققین با این کار توانستند سه ماده پاک کننده مختلف را در سه مجرای مختلف آب بررسی نمایند . علت انتخاب Pseudomonas نیز وجود آن در اغلب سالنهای مرغداری و همچنین رشد سریع آن در اغلب سیستمهای آبی بود .

سپس به Pseudomonas مدت چهار روز وقت داده شد تا به خوبی در مجاری آب جایگزین شود . این مدت از آن جهت در نظر گرفته شد که در این مدت زمان ارگانیسمها بخوبی رشد کرده و سپس اثرات مخرب خود را با آلوده ساختن آب بروز می دهند . پس از چهار روز ، از تمامی مجراها نمونه هایی گرفته شد تا میزان آلودگی آب برآورد شود . سپس محصولات مورد نظر با آب مقطر مخلوط شدند و به مجاری آب اضافه شدند . پس از گذشت مدت زمان 24 ساعت ، نمونه دیگری از مجاری آب در جهت اندازه گیری میزان Pseudomonas نجات یافته گرفته شد .

نتایج آزمایشات :

تمامی محصولات مورد نظر بخوبی Pseudomonas را در مجاری سیستم آبخوری از بین بردند . شستشوی مجاری آب با فشار بالای آب ، آلودگیهای باکتریایی را از بین نبرد . بهرحال فشار بالای آب ، بسیاری از آلودگیهایی که مجاری آب را تحت تاثیر قرار می دهند را از از بین می برند . نتایج این آزمایش در واقع دوره زندگی باکتریهایی مانند Pseudomonas را بخوبی نشان داد و مزایای شستشوی مجاری سیستمهای آبخوری را بخوبی روشن ساخت .

بهرحال استفاده از محلول 12.5 درصد Bleach به میزان یک درصد میتواند سبب تخریب سیستمهای آبخوری شود . در حقیقت همیشه راه بهتر این است که با تولیدکنندگان سیستم آبی مزرعه خود تماس گرفته و از راهنمایی های آنها در جهت انتخاب مواد پاک کننده مجاری سیستم آبخوری استفاده کنید . محصولات ProxyClean به میزان سه درصد استفاده میشوند . در صورتی که محصول بایستی از طریق Medicator ( میانجی ) به سیستم آبی اضافه شود بهتر است که از پمپهای تزریق استفاده کنید . اغلب محصولات ProxyClean محصولات را به میزان یک درصد از منابع تزریق میکنند . این دستگاه ها ، در واقع یک اونس از ماده غلیظ را به یک گالن آب اضافه میکنند . این میزان ماده پاک کننده میتواند بصورت مستقیم از میانجی ها به منبع آب وارد شود .

نتیجه گیری :

نکته اساسی در پاک کردن سیستمهای آبخوری ، پاک کردن این سیستمها در بین دو دوره است . اینکار سبب محدود شدن رشد میکروارگانیسمهای بیماریزا در مجاری آب خواهد شد . یک نکته را در مورد آزمایشات صورت گرفته بخاط داشته باشید . مجاری استفاده شده در این تحقیق کاملا نو بودند و بنابراین میکروارگانیسمها فرصت کمی را برای تثبیت خود داشته اند . این مورد نیز بهترین فرصت را به پاک کننده ها در پاک کردن مجاری آب خواهد داد . بنابراین سیستمهایی که ماه ها ضدعفونی نمیشوند و برنامه های بهداشتی روزانه ندارند به راحتی تمیز نخواهند شد . در این موارد ، بایستی این دسته عملیات ( عملیات پاکسازی ) را دوباره تکرار کرد .

در صورتیکه آلودگی مجاری آب بسیار بالاست ( بالاتر از 100.000 کلونی در واحد ) بایستی یک برنامه شدید پاکسازی را در بین دو دوره اتخاذ کرد . در این موارد از آبهای با فشار بسیار بالا نیز در حین انجام عملیات پاکسازی بایستی استفاده شود .

جلبکهای نابود شده سمومی از خود دفع می کنند که برای سلامتی طیور بسیار زیان آور است . بنابراین همیشه پس از عملیات پاکسازی از آب برای شستشوی مجاری استفاده نمائید . در پایان یادآوری می کنیم که استفاده از یک برنامه روزانه شستشو و پاکسازی مجاری آب نقش بسیار مهمی را در محدودسازی رشد باکتریها ، ویروسها و سایر عوامل بیماریزا خواهد داشت .

منتظر پیشنهادات ، انتقادات و نظرات شما هستم :

Alirezagaeeni2000@yahoo.com