عوامل موثر در از دست رفتن آبستنى
واضح است که نرخ لقاح در تلیسه هاى شیرى و گوشتى و گاوهاى غیر شیرده گوشتى زیادتر از گاوهاى شیرده گوشتى و گاوهاى شیرده و غیر شیرده شیرى است. میزان از دست رفتن آبستنى در گاوهاى شیرده شیرى ممکن است از زمان لقاح تا پایان آبستنى به ۶۰ درصد برسد در آخرین مقاله ام زمان و میزان از دست رفتن آبستنى را در گاوهاى شیرى و گوشتى مورد بررسى قراردادیم . واضح است که نرخ لقاح در تلیسه هاى شیرى و گوشتى و گاوهاى غیر شیرده گوشتى زیادتر از گاوهاى شیرده گوشتى و گاوهاى شیرده و غیر شیرده شیرى است. میزان از دست رفتن آبستنى در گاوهاى شیرده شیرى ممکن است از زمان لقاح تا پایان آبستنى به ۶۰ درصد برسد. عدم موفقیت در آبستنى ناشى از عدم لقاح یا ازدست رفتن آبستنى بعد از شکل گیرى جنینى است. در این مقاله مى خواهیم برخى از عوامل شناخته شده موثر بر از دست رفتن آبستنى را در گاوها بررسى کنیم. کیفیت فولیکول و تخمک غلظت کم پروژسترون در طول چرخه فحلى و پس از تلقیح مصنوعى ممکن است منجر به ایجاد فولیکول هاى دایمى در گاو شود. فولیکول هاى دایمى باعث ایجاد تخمک هایى مى شوند که بارورى کمى دارند و منجر به مرگ در مراحل اولیه نطفه گى و کمى بعد از آبستنى مى شوند. تخمک هایى که از فولیکول هاى با اندازه کوچک تر ایجاد مى شوند. در پاسخ به تزریق GnRH (در برنامه هاى تلقیح زمان بندى شده) منجر به کاهش نرخ گیرایى مى شوند. علاوه بر این تغییر اندازه فولیکول هاى آزاد شده نیز ممکن است باعث کوتاه شدن چرخه هاى فحلى و کاهش نرخ آبستنى شود. نقش حیاتى پروژسترون ترشح پروژسترون توسط جسم زرد براى ترشحات طبیعى رحم که باعث زنده نگه داشتن نطفه اولیه تا زمان برقرارى اتصال ضعیف بعد از روزهاى ۱۸ تا ۲۲ مى شود. ضرورى است گاوهایى که غلظت پروژسترون خون آنها کمتر از میزان طبیعى است. در معرض خطر از دست رفتن آبستنى هستند. زمان بندى همه چیز است افزایش سه برابر غلظت پروژسترون پس از آزاد شدن تخمک و بعداز شروع فعالیت جسم زرد ممکن است رشد نطفه و توانایى آن در ترشح علایم آبستنى (اینترفرون - tau) را به خطر بیندازد. زمان بندى ضعیف در ایجاد این علایم آبستنى ممکن است باعث کاهش نرخ گیرایى شود. دادن پروژسترون تکمیلى در طول هفته اول بعد از تلقیح مصونى اثرات مثبتى روى رشد نطفه و بهبود نرخ گیرایى داشته است. تشخیص آبستنى هنگامى که رشد ترافکتودرم (جفت اولیه) و نطفه به هردلیلى کاهش مى یابد. معمولاً جسم زرد چروکیده شده و نطفه از دست مى رود. - اگر نطفه نتواند هورمون هاى تحلیل برنده جسم زرد را سرکوب کند،جسم زرد نابالغ شروع به چروکیدن مى کند و باعث از دست رفتن آبستنى مى شود. - اگرنطفه در حال رشد نتواند علایم لازم براى نگه دارى جسم زرد را ایجاد کند و یا جسم زرد نتواند به موادى که در حالت طبیعى عملکرد آن را کنترل مى کنند پاسخ دهد،جسم زرد تحلیل مى رود. کاهش ترشح پروستاگلندین توسط رحم باعث پایدارى و بقاء آبستنى از طریق کاهش مرگ نطفه مى شود. نقش تنش گرمایى افزایش دما و رطوبت محیطى بقاء و کیفیت تخمک را به خطر مى اندازد . همچنین باعث کاهش نرخ لقاح و رشد اولیه نطفه مى شود. - نرخ آبستنى گاوهایى که قبل از تلقیح در معرض تنش گرمایى بوده اند،فقط به اندازه ۳۳ درصد گاوهایى است که تحت پوشش گرمایى قرار نداشته اند. - جنین هاى گاوهایى که در معرض تنش گرمایى نبوند،هنگامى که به گاوهاى ماده اى که در معرض تنش گرمایى بودند منتقل شدند،نرخ آبستنى زیادترى نسبت به گاوهایى که در معرض تنش گرمایى بودند و تلقیح مصنوعى شدند،داشتند. تلاش هایى براى کاهش تنش گرمایى در گاوهایى که قبل از شیردهى در جایگاه هاى بسته بودند،انجام شده است. استفاده از پنکه ،آب پاش و نیز آب سرد کافى و در دسترس در راهروهاى خروجى سالن شیردوشى و جایگاه هاى بسته ،بسیار موثر است. تلقیح مصنوعى زمان بندى شده یا اثرات چرخه فحلى آیا ازدست رفتن آبستنى در گاوهایى که براساس فحلى تلقیح مى شوند و گاوهایى که تلقیح مصنوعى آنها در زمان خاصى است تفاوت دارد؟ در یک مطالعه نشان داده شد که تلقیح مصنوعى زمان بندى شده باعث افزایش از دست رفتن آبستنى مى شود.با این وجود نتیجه شش مطالعه دیگر نشان داد که میزان از دست رفتن آبستنى در گاوهایى که با تشخیص فحلى تلقیح شدند. ۵/۱ درصد بالاتر بود. درصد از دست رفتن آبستنى در ۱۳۶۶ گاوى که براساس تشخیص فحلى تلقیح شده بودند،به طور متوسط ۷/۱۲ درصد و در ۷۵۶ گاوى که براساس برنامه زمان بندى شده تلقیح شده بودند ۲/۱۱ درصد بود. استفاده از تلقیح مصنوعى زمان بندى شده در گاوهایى که از نظر تولید مثلى قبل از تلقیح داراى علایم فحلى و یا فاقد علایم تشخیص داده شدند ،چگونه است؟ میزان از دست رفتن آبستنى در ۱۲۴۵ گاو شیرى که قبل از تلقیح علایم چرخه فعلى را داشتند ۷/۱۵ درصد بود. این میزان در ۲۱۳ گاوشیرى فاقد علایم ۳/۲۶ درصد گزارش شد. این مطالعه نشان مى دهد اگرگاوهاى فاقد علایم فحلى بعد از همزمان سازى فحلى و تلقیح براساس برنامه زمان بندى شده آبستن شوند،میزان تلف شدن در انتهاى مرحله نطفه گى ،بین تشخیص هاى اول و دوم (انتهاى مرحله نطفه گى یا ابتداى مرحله جنینى ) زیادتر از گاوهاى داراى چرخه فحلى است. سایر عوامل … گاوهاى که وزن بدن خود را در طول ماه اول شیردهى یا بین روزهاى ۲۸ تا ۵۶ آبستنى از دست مى دهند،نرخ آبستنى آنها دو تا سه برابر کاهش مى یابد. شرایط متابولیکى گاوها همانند تغییرات در شرایط بدنى ، بر بقاء نطفه و جنین تاثیر مى گذارد. براساس مطالعات مختلف شواهد کمى وجود دارد که نشان مى دهد تولید شیر یک عامل خطرناک براى افزایش از دست رفتن آبستنى در گاوهاى شیرى است. مشکلات مربوط به زایش و انتقال که بر سلامت گاوها تاثیر مى گذارد و محیط رحمى را به خطر مى اندازد براى بقاء جنینى مضر است. کنجاله تخم پنبه داراى گوسیپول است که براى سلول هاى پستانداران سمى است. افزایش غلظت گوسیپول خون،کیفیت و رشد نطفه و نرخ آبستنى را کاهش مى دهد. گاوهایى که جیره هاى غنى از گوسیپول دریافت مى کنند،میزان تلف شدن جنینى زیاد و نرخ گیرایى کمى دارند. افزایش بقاء نطفه…. استفاده از هورمون رشد گاوى در گاوها باعث افزایش نرخ لقاح،رشد و کیفیت نطفه مى شود. افزایش نرخ گیرایى نتیجه کاهش تلف شدن نطفه بین روزهاى ۳۱ و ۴۵ بود. تزریق ۳۳۰۰ واحد بین المللى گنادوتروپین جفت انسانى در روز پنجم پس از تلقیح مصنوعى باعث افزایش نرخ گیرایى در روزهاى ۲۸،۴۲،۹۰ مى شود ولى بر روى میزان تلف شدن در مرحله انتهاى نطفه گى و مرحله جنینى بى تاثیر است. تزریق گنادوترپین جفت انسانى باعث شکل گیرى بیشتر بافت لوتئال مى شود. در یک مطالعه میزان تلف شدن جنینى در گاوهایى که از گنادوتروپین جفت انسانى استفاده کرده بودند نسبت به گاوهایى که فقط جسم زرد داشتند ،۸ برابر کاهش یافت . هنگامى که گاوها در روزهاى ۸ تا ۱۲ چرخه فحلى هستند و همزمان سازى فحلى آنها شروع میشود،استفاده از برنامه هاى تلقیح مصنوعى زمان بندى شده باعث افزایش نرخ گیرایى مى شود. استفاده از مکمل هاى چربى به میزان ۲ تا ۴ درصد جیره گاوهاى شیرى شیرده و گوشتى ،َتاثیر مثبت روى توان انرژى و شرایط تولید مثلى گاوها دارد. در برخى از مطالعات نشان داده شده که استفاده از منابع چربى غنى شده از اسیدهاى چرب امگا - ۳ ممکن است به دلیل جلوگیرى از ساخت پروستانوئیدها که براى تشخیص مادرى آبستنى مفید است،باعث افزایش بقاء جنین شود. استفاده از مکمل هاى چربى قبل از زایش باعث افزایش نرخ آبستنى بعد از زایش مى شود. استفاده از نمک هاى کلسیمى لینولئیک اسید و منو اسید ۱۸- c ترانس در مقایسه با نمک هاى کلسیمى روغن خرما باعث افزایش نرخ گیرایى در گاوهاى شیرده مى شود. این افزایش ناشى از افزایش نرخ لقاح و کیفیت نطفه هاست. به نظر مى رسد گاوهاى شیرى شیرده به دلیل نرخ لقاح ضعیف (۷۶ درصد) بقاء کم نطفه در اوایل آبستنى (۵۰ درصد) و تلف شدن نطفه و جنینى زیاد (۶۰ درصد) ،حساسیت زیادترى به عدم موفقیت تولید مثلى دارند. تحقیقات زیادترى لازم است تا بتوان ایجاد آبستنى و بقاء آن را افزایش داد. تلقیح مصنوعى موفقى داشته باشید. منبع : گروه فنى شرکت تعاونى کشاورزان و دامپروران صنعتى وحدت اصفهان (نشریه هوردز دیرى من)