استفاده از انرژی توسط جوجه های گوشتی

استفاده از انرژی توسط جوجه های گوشتی

پروتئین و چربی اشکال اصلی انتقال انرژی دربدن هستند تشکیل پروتئین از آمینواسیدهای جذب شده با استفاده از فرایندهایی که احتیاج به مقدار قابل ملاحظه ای انرژی به شکل ATP دارند انجام می گیرد. از طرف دیگر تشکیل چربی شامل ترکیب استیل کوآنزیم A تیولاز به شکل اسیدهای چرب بلند زنجیر با گلیسرول حاصل از مسیر شکستن گلوکز به پیروات در حضور انرژی حاصل از کربوهیدارت مورد استفاده در همین مسیر صورت می گیرد. به طور نظری راندمان استفاده از انرژی غذا جهت سنتز پروتئین نسبت به مقدار انرژی مورد استفاده در سنتز چربی تفاوت زیادی ندارد بازده گزارش شده پروتئین و چربی در اکثر جیره های کاربردی به طور متوسط 77 درصد می باشد لیکن این ارزیابی بدون توجه به این حقیقت است که بافت های مختلف بدن نسبت به تغییرات میزان انرژی مصرفی واکنش متفاوتی دارند همچنین بررسی های نظری این واقعیت را نادیده می گیرند که عوامل مختلف تغذیه ای بر راندمان استفاده از انرژی موثر بوده و از این رو منجر به تاثیر فاکتورهای مختلف تغذیه ای بر بازده استفاده از انرژی و اختلاف در نسبت های چربی به پروتئین در محصول نهایی خواهند شد . میزان ذخیره چربی و پروتئین در بدن پدیده بیولوژیکی مهمی بوده لذا هنگام عرضه محصول به بازار ضمن توجه به افزایش وزن و راندمان غذایی می بایست مورد توجه قرار گیرد . افزایش تقاضا برای جوجه های دارای اندازه و ترکیبات یکسان توسط کسانی که عمل فرآوری انجام می دهند باعث توجه بیشتر به تنظیم جیره ها جهت دستیابی به وزن و ترکیبات بدنی خاص شده است همچنین دانش عمومی نسبت به افزایش بی مورد چربی در لاشه و احتمال به خطر افتاده سلامتی درحال افزایش می باشد بنابراین تقاضا برای لاشه های دارای مقادیر خاصی از پروتئین و چربی در حال افزایش است همانگونه که بیش از این نشان داده شده بعضی عوامل تغذیه ای می توانند نسبت چربی به پروتئین لاشه را از طریق تاثیر بر روی استفاده از انرژی و ابقا آن در بدن تغییر دهند در نظر گرفتن عوامل تغذیه ای مانند میزان انرژی جیره ، منبع انرژی و نسبت انرژی به پروتئین بدون شک باعث بهبود رشد و ترکیبات لاشه در راستای تامین رضایت مصرف کنندگان و کسانی است که عمل فرآوری لاشه را انجام می دهند .

اثرات میزان انرژی جیره

افزایش انرژی کمی بیشتر ازمقدار لازم غیر از افزایش چربی ذخیره و افت ناچیز در میزان رشد مشکلات قابل توجه دیگری ایجاد نخواهد کرد . این موضوع به واسطه این حقیقت است که با افزایش سطح انرژی جیره حیوان بامصرف کم خوراک انرژی کافی بدست می اورد از این رو مصرف پروتئین کمتر از میزان لازم جهت رشد و تولیدطبیعی خواهد بود با افزایش چشمگیر انرژی جیره مصرف غذا کم شده و کمبود پروتئین ، مواد معدنی و ویتامین ها پیش خواهد امد در نتیجه احتمال کاهش رشد و افزایش چربی لاشه همراه با علائم کمبود پروتئین ، مواد معدنی و ویتامین ها وجود خواهد داشت . تحت شرایط محیطی خنک و معتدل ونیز شرایط محیطی گرم حد انرژی قابل متابولیسمی جیره حدود 2600 و 2400 کیلوکالری در کیلوگرم جیره می باشد . در سطوح پایین تر از این حد جوجه ها به سختی قادر به افزایش خوراک مصرفی جهت تامین انرژی مورد نیاز روزانه بوده لذا رشدو مقدار ذخیره چربی لاشه کاهش خواهد یافت هنگام مصرف جیره های دارای انرژی پایین بافت های پروتئینی بدن به منظور تامین انرژی مورد نیاز استفاده شده و چنین فرایند تحلیل برنده می تواند دارای شدت کافی جهت تحت تاثیر قراردادن اعمال حیاتی بدن را داشته باشد .

اثرات منبع انرژی

جیره ها اغلب با مقدار مشخصی از انرژی و پروتئین تنظیم می شوند هنگام دست یابی به غلظت پروتئین مورد نظر ترکیب آن از طریق بررسی توازن اسید آمینه های اجزای جیره مورد ملاحظه قرار میگیرد در صورتی که ماهیت اجزای تشکیل دهنده انرژی جیره بندرت مورد توجه قرار می گیرد کارآیی کالری حاصل از چربی و سایر منابع انرژی درنظر گرفته شده است . از آنجایی که در سطح پایین پروتئین جوجه ها قادر به تامین پروتئین مورد نیاز روزانه نیستند مجبور به ذخیره انرژی متابولیسمی بیشتر به صورت چربی می شوند تا ماهیچه . ازطرف دیگر افزایش سطح پروتئین جیره باعث بالارفتن پروتئین بدن و کاهش چربی ذخیره خواهد شد این اثر هنگامی مشخص خواهد شد که چربی تامین کننده قسمت عمده ای از انرژی جیره باشد از آزمایش آخری می توان نتیجه گرفت که انرژی چربی معمولا نمیتواند بیشتر از انرژی کربوهیدارت به صورت انرژی در بافت های چربی تبدیل شود و اثر منبع چربی تا اندازه زیادی بواسطه سطح پروتئین جیره تعدیل می گردد .

تاثیر نسبت انرژی به پروتئین

با همان منابع انرژی زمانی می توان میزان رشد و ترکیبات لاشه را به طور معنی داری بهبود بخشید که سطح پروتئین و اسید آمینه نسبت به انرژی درحد بهینه ای حفظ گردد .برای مثال این نظریه وجود داشت که ذرت انرژی زیادی برای جوجه ها فراهم می نماید لیکن تحقیقات نشان داده است که چنانچه جیره های کاربردی با بالاترین سطح ممکن ذرت دارای سطح متعادلی از پروتئین جهت ایجاد نسبت مناسبی از انرژی به پروتئین و اسیدهای امینه ضروری باشند می توانند به طور موفقیت آمیزی مورد استفاده قرار گیرند همچنین به نظر می رسید که سطح بالای چربی در جیره طیور بسیار سمی باشد این نظریه مجددا طی تحقیقاتی با مصرف جیره های حاوی 35 تا 40 درصد چربی و 45 تا 50 درصد پروتئین با انرژی 5000 کیلوکالری در کیلوگرم و مشاهده رشد عالی جوجه های جوان رد گردید . مطالعه اثرات انرژی – پروتئین بر ترکیبات لاشه نشان می دهد که در سطح پایین پروتئین قسمت زیادی از انرژی که الزاما بواسطه مصرف بیشتر خوراک جهت جبران کاهش پروتئین مصرف می گردد بصورت چربی در لاشه ذخیره خواهد شد و این با کاهش اب موجود درلاشه در ارتباط می باشد بنابراین همبستگی بین نسبت کالری – پروتئین با آب یا پروتئین لاشه منفی می باشد کل چربی و اب لاشه نسبت معکوسی با هم دارند و این رابطه تا زمانی که نسبت کالری – پروتئین بالاتر از 50 باشد برقرار می ماند ذخیره چربی در لاشه هنگامی از آب جایگزین شده بیشتر می گردد که نسبت کالری – پروتئین جیره های مصرفی بالاتر از 50 باشد .

سایر فاکتورهای موثر بر استفاده از انرژی

اثرات انرژی بر رشد و کیفیت لاشه به میزان بیشتری می تواند توسط سایر فاکتورها مانند نژاد ، جنس ، اندازه ، فعالیت پرنده ، دمای محیطی و شیوع بیماری تحت تاثیر قرارگیرد این واقعیت حتی هنگام تغذیه جوجه ها با رژیم غذایی یکسان نیز صادق می باشد بنابراین جهت رسیدن به تغذیه بهتر انرژی در جوجه ها مطالعات بعدی بایستی با در نظر گرفتن توام تمام عوامل احتمالی باشد .

فصلنامه چکاوک -  مهندس محمود صحرایی